Iedereen weet dat honden veel beweging nodig hebben. Maar wat heel veel mensen niet weten of vergeten, is dat voldoende rust nét zo belangrijk is voor de fysieke en mentale gezondheid van je hond. Sterker nog, als je hond te weinig slaapt, kan dit zorgen voor probleemgedrag. Alle reden om in deze blog uitgebreid stil te staan bij het fenomeen slaap en waarom dit essentieel is voor íedere hond. Want alleen een goed uitgeruste hond is in balans, lief en wil niets liever dan met jou samenwerken. En laten we eerlijk zijn: dat is toch de droom van iedere hondeneigenaar?
Met een vrolijke puppert van 10 weken in huis schrijf ik deze blog uit de grond van mijn hart. Bijna iedere puppy-spam-post over mijn kleine Pleun op social media sluit ik af met de hashtag #rust_is_een_must. En ik kan je zeggen: dat is niet voor niets.
Sinds we Pleun in huis heb hebben, weet ik weer hoe het is om in de schoenen van de puppy-cursist te staan. Want eerlijk is eerlijk: met mijn twee dames van 12 en 13 jaar kan ik lezen en schrijven en ik was toch wel een stukje van het puppy-tijdperk kwijt. Mijn roze puppy-wolk spat dan ook regelmatig uit elkaar…
Eén van de dingen die enorm belangrijk zijn voor een pup is voldoende rust. Maar niet alleen blije pupperts hebben genoeg slaap nodig. Rust is voor íedere hond essentieel om goed te kunnen functioneren. Rust is een must, ik kan het niet vaak genoeg herhalen. En daarom leg ik je in deze blog uitgebreid uit waarom voldoende slaap zo belangrijk is voor jouw hond. Ik ga je antwoord geven op de volgende vragen:
- Hoeveel slaap heeft een hond nodig?
- Wat zijn oorzaken van slaapgebrek bij honden?
- Wat zijn de gevolgen van slaapgebrek?
- Waarom is slaap essentieel; wat gebeurt er tijdens de slaap?
- Wat zijn de gekke 5 minuten?
- Wat heeft een hond nodig om goed te kunnen slapen?
- Wat is de conclusie?
Ik wens je heel veel leesplezier en ik hoop van harte dat dit artikel ertoe bijdraagt dat jij je (nog beter) bewust bent van het feit waarom jouw hond echt voldoende rust nodig heeft.
1. Hoeveel slaap heeft een hond nodig?
Honden hebben net als mensen een slaapcyclus die bestaat uit een lichte slaap en een diepe slaap ofwel de REM (Rapid Eye Movement) slaap.
Honden hebben heel wat meer slaap nodig dan wij tweevoeters. Dit komt doordat hun REM-slaap (de fase waarin de hond droomt en zijn ervaringen verwerkt) korter is dan bij mensen.
- Een pup slaapt gemiddeld 17 tot 20 uur per dag.
- Volwassen honden slapen zo’n 11 tot 14 uur per etmaal.
- Grotere en oudere honden brengen ongeveer 16 tot 18 uur per dag slapend door.
Vergeet nooit dat ook actieve honden voldoende rust nodig hebben. Maar juist omdat ze zo’n hoog energielevel hebben, hebben ze vaak hulp nodig om hun rust te pakken. Een bench is dan een ideaal hulpmiddel.
2. Oorzaken van slaapgebrek bij honden
Zoals in de intro al gezegd, veel mensen staan er niet bij stil dat honden ook last kunnen hebben van slaapgebrek. Toch is dit een vaststaand feit en helaas een veel voorkomend verschijnsel.
Oorzaken hiervoor kunnen zijn:
- te veel actie en beweging
- te veel stress, angst of opwinding
- te veel nieuwe dingen ondernemen op een dag. Probeer dit om de dag te doen, zodat de hond een dag heeft om weer tot rust te komen.
- geen eigen rustig en veilig plekje om te dutten of te slapen
- een rumoerige omgeving
- het verblijven in een onbekende omgeving; de meeste honden slapen minder vast in een omgeving die ze niet kennen, ze zijn vaak waakzamer (denk hier aan als je gaat verhuizen of als je je hond meeneemt op vakantie of naar je werk) Ideaal is om in dit soort situaties de bench mee te nemen zodat de hond toch zijn eigen veilige plek heeft.
3. Wat zijn de gevolgen van slaapgebrek?
Te weinig slaap beïnvloedt in de eerste plaats de fysieke gezondheid van je hond: het vermindert het immuunsysteem. Zijn afweer neemt af en de kans op ziektes neemt toe.
Bovendien heeft slaapgebrek een negatief effect op het humeur van je hond. Hij wordt prikkelbaar(der) en kan sneller grommen of van zich af bijten. Waarom gebeurt dit? Dat leg ik je hieronder verder uit.
4. Waarom is slaap essentieel: wat gebeurt er tijdens de slaap?
Slaap is nodig om te herstellen van stress
We kennen allemaal de uitdrukking: “Mijn emmertje is vol.” Met dat emmertje wordt je brein bedoeld, dat gedurende de dag wordt gevuld met prikkels: heel veel verschillende ervaringen en indrukken.
Bij je hond gebeurt precies hetzelfde. Dat emmertje loop gedurende de dag vol. Slaap is essentieel om hiermee te kunnen ‘dealen’. Want tijdens dat rustmoment worden verschillende stresshormonen afgebouwd, waardoor het lichaam uitrust en je hond weer met een leeg emmertje kan starten.
Slaapt een hond te weinig, dan worden die stresshormonen onvoldoende afgebouwd. Sterker nog, ze nemen alleen maar toe. Met als gevolg dat het emmertje uiteindelijk overloopt.
Het resultaat is een onhandelbare hond.
Maar ook een hond die minder snel leert, prikkelbaarder is en reactief kan zijn.
Belangrijk is dat jij je realiseert dat je hond niet ongehoorzaam of eigenwijs is en dat hij dit gedrag niet met opzet vertoont of om jou te pesten. Hij kan gewoon niet meer anders; hij weet niet meer wat hij moet doen, hij kan niet meer met de situatie omgaan.
Dit overloop-moment kan overigens op elk uur van de dag plaatsvinden. Het is niet zo dat dit uitsluitend aan het einde van de dag gebeurt. Denk er daarom goed over na wat jij op een dag allemaal met je hond doet. Daardoor zie je steeds duidelijker wanneer het genoeg is geweest voor jouw hond en wanneer het tijd is om te rusten.
5. Slaap is nodig om te leren
Tijdens de slaap worden ook nieuwe ervaringen verwerkt en herinneringen vastgelegd.
Wanneer je met je hond oefeningen doet en hem nieuwe dingen leert, verwerken de hersenen deze nieuwe ervaringen en aangeleerde vaardigheden tijdens de slaap.
Tijdens de REM-slaap zie je soms dat je hond met z’n pootjes trapt of blafgeluidjes maakt. Ga er maar vanuit dat hij druk bezig is met het verwerken van al deze belevenissen. Laat hem vooral lekker slapen om alle nieuwe ervaringen een plekje te geven en op te slaan.
Tip: maak een slapende hond nooit met opzet wakker, vooral niet tijdens de REM-slaap. De hond kan enorm schrikken en een spontane bijtreactie vertonen. Ben dus altijd voorzichtig als je hond ligt te slapen.
- De gekke 5 minuten
En dan hebben we nog de gekke 5 minuten; herkenbaar voor iedere hondenbezitter. Vooral bij pups zie je dit vaak. Ze rennen als een dolle door het huis of door de tuin. Ze zijn letterlijk niet meer te stoppen. Ze gaan vaak hun tandjes gebruiken en zijn totaal niet meer aanspreekbaar.
Maar niet alleen pups laten dit gedrag zien, ook volwassen honden krijgen wel eens de gekke 5 minuten. Meestal tot grote hilariteit van de mensen in huis. Het ziet er immers heel erg grappig uit, maar in feite is dit allesbehalve lollig.
Wij denken vaak dat die rondsuizende hond juist nog heel veel energie heeft. En dus stimuleren we dit gedrag door er nog een schepje bovenop te doen, met de goedbedoelde gedachte dat hij dan lekker zijn energie kwijt kan.
Echter, hier schuilt een groot gevaar in. Want deze uitbarsting is meestal NIET het gevolg van een teveel aan energie, maar van een bomvol koppie dat juist heel dringend rust nodig heeft om alle prikkels te verwerken.
Een hond wordt overdag met enorm veel prikkels geconfronteerd: tijdens wandelingen, allerlei dingen die huis gebeuren, het spelen, puzzelen, trainen, visite, knuffelen, uitjes naar het terras noem maar op.
Honden hebben na dit soort activiteiten rust nodig om alle ervaringen en prikkels te verwerken. Dat wil niet zeggen dat ze overdag uren diep moeten slapen. Ook als ze gewoon lekker liggen te doezelen, krijgt het lichaam al volop gelegenheid om te herstellen en om alle indrukken te verwerken.
Vergeet niet dat er bij een hond véél meer prikkels binnenkomen dan bij ons. Immers, honden leven in een geurwereld en ook de andere zintuigen zijn veel beter ontwikkeld dan die van ons.
Als ik zelf een uurtje op een drukke markt ben geweest, word ik al bijna gek. Kun je je voorstellen hoe een hond zich dan voelt? Het is dan ook geen wonder dat honden soms van ellende niet meer weten wat ze met zichzelf aan moeten en dat hun emmertje op een gegeven moment helemaal vol is.
De gekke 5 minuten betekent dus: allerhoogste tijd om een dutje te gaan doen.
Heeft je hond de gekke 5 minuten, laat hem dan eventjes uitrazen zodat de spanning eruit kan, maar daarna is het écht bedtijd.
7. Wat heeft een hond nodig om goed te kunnen slapen?
Om goed en voldoende te kunnen slapen heeft een hond absoluut een geschikte slaapplek nodig. Een warme en veilige plek en het liefst dicht bij ons in de buurt.
Zorg bij voorkeur voor meer slaapplekken in huis, zodat je hond zelf kan kiezen waar hij wil liggen.
Bovendien is het belangrijk dat de hond niet (constant) wordt gestoord. Er moet voldoende rust zijn om te slapen. Leer kinderen om de hond met rust te laten als hij op een van zijn slaapplekken ligt.
Voor honden die het moeilijk vinden om zelf hun rust te pakken en die steeds achter je aan blijven lopen, is een bench of een andere afgesloten ruimte (bv. een kamerkennel) een perfect hulpmiddel. Je zult zien dat deze verplichte rust je hond goed doet.
Conclusie
Als een hond te weinig slaapt, kan dit bijdragen aan probleemgedrag, zoals overmatig blaffen, uitvallen, angstig gedrag vertonen of zelfs onhandelbaar zijn.
Slaap is essentieel om stress af te bouwen, om nieuwe ervaringen te verwerken en om goed te kunnen leren.
Zorg er daarom voor dat je hond iedere dag voldoende rust krijgt.
Heb je lekker gewandeld, geoefend, gespeeld? Dan is het tijd om te slapen.
Kortom: creëer een dagelijks ritme voor jouw hond waarin ruimte is voor voldoende beweging, aandacht, mentale uitdaging én rust.
Als je dit ritme consequent volgt, zul je zien dat er meer rust in je hond komt en dat hij (meer) in balans is.